Afbeeldingen zijn afzonderlijk meer of minder (on)zichtbaar te maken - uitleg

Korte omschrijving

Aantal plaatjes die, los van elkaar, minder of meer (on)zichtbaar kunnen worden gemaakt.

Opmerkingen

• In Internet Explorer 6 werkt dit niet, daar zie je alleen de plaatjes in gewone zichtbare vorm. Ook staan de plaatjes daar niet 'netjes' verdeeld. Zie Bekende problemen voor 'n eventuele oplossing.
• Afbeeldingen afkomstig van:
  leeuw, ooi, ram en koe: public-domain-photos.com
  leeuwin en haan: de niet meer bestaande site photos8.org
  geit, bok en stier: commons.wikimedia.org/wiki
  hen: publicdomainpictures.net
  apin: pdphoto.org
  aap: freeclipartnow.com
• Zonder css zie je de naam, gelijk gevolgd door de afbeelding. Alle afbeeldingen staan onder elkaar. Spraakbrowsers en dergelijke lezen de naam voor, gevolgd door de alt-tekst bij de afbeelding.

• Disclaimer:

  Ik heb me wezenloos getuurd op de afbeeldingen om de geslachten te determineren. Maar ik ben geen bioloog en ik weet ook niet zoveel van de bloemetjes en de bijtjes en zo.

  Het is dus niet geheel uitgesloten dat de afgebeelde bok in werkelijkheid een geit in travestie is. Of dat de geit 'n travestiserende bok is. Ook voor de aap en de apin sta ik niet geheel in. De stier en de koe daarentegen lijken me vrij duidelijk 'n jongetje en 'n meisje. Maar de haan verdenk ik ook enigszins van travestie (op z'n haans dan, met 'n valse onderkin, of hoe dat ook heet bij 'n haan).

  Je bekijkt deze afbeeldingen geheel uit vrije wil en aanvaardt daarbij het risico dat je 'n acute seksuele identiteitscrisis oploopt. Als je om die reden 'n nieuwe garderobe van 't tot voor kort andere geslacht gaat kopen, hoef je niet bij mij aan te komen voor 'n vergoeding.

  Deze afbeeldingen zijn ook niet geschikt om kinderen voorlichting over de..., de..., eh, bijtjes en bloemetjes te geven. Gevoelige kinderen kunnen bij 'n bok die 'n geit blijkt te zijn gaan lijden aan het 'ben-ik-'n-jongetje-of-'n-meisje?'-syndroom.

  Fundamentalisten van welke richting dan ook moeten helemaal niet naar de afbeeldingen kijken. Te vrezen valt dat bij hen alleen de naamgeving al tot vleselijke lusten en de daarop volgende hel, verderf en doemenis zal leiden.

Links in deze uitleg, vooral links naar andere sites, kunnen verouderd zijn. Op de pagina met links vind je steeds de meest recente links.

Deze constructie is ongeschikt voor mobiele apparatuur (hier worden geen laptop/notebook/netbook en dergelijke mee bedoeld, want die gedragen zich als een gewone desktopcomputer). De eenheid px wordt nogal veel gebruikt, en dat kan problemen opleveren op kleinere schermen. Verder worden eigenschappen als float en position: absolute gebruikt, en ook dat kan problemen geven. En er zitten natuurlijk veel te veel afbeeldingen in.

Alles op deze site is gemaakt op een systeem met Linux. Daarbij is vooral gebruik gemaakt van Quanta Plus, GIMP en Firefox met extensies. De pdf-bestanden zijn gemaakt met LibreOffice.

Vragen of opmerkingen? Fout gevonden? Ga naar het forum.

Iets gevonden waar je wat aan hebt? Mooi. Als je je waardering wilt uiten, maak dan een donatie over aan War Child Nederland, een organisatie die kinderen uit oorlogsgebieden helpt hun trauma's te verwerken. Of - nog beter - wordt donateur:

Achterliggend idee

Er staan twaalf scrollbalken op het scherm. Elke scrollbalk hoort bij een plaatje. Dit is gewoon twaalf keer dezelfde constructie, daarom beschrijf ik er maar eentje. Alle code die wordt gebruikt om de twaalf plaatjes op de juiste plaats op het scherm te zetten beschrijf ik niet hier, maar alleen bij de Beschrijving van code en css.

In een div staat een gewone normaal plaatje. Daarboven staat de naam die bij het plaatje hoort.

Gelijk onder de div met het plaatje staat een tweede div, die ongeveer dezelfde maten heeft als de div met het plaatje. Deze div en de div met het plaatje staan beide absoluut gepositioneerd ten opzichte van 'n gemeenschappelijke ouder-div. (Die ouder-div gebruik ik hier ook om de plaatjes netjes over het venster van de browser te verdelen, maar dat hoeft niet.)

De onderste div wordt boven de div met het plaatje gezet door middel van absoluut positioneren. Deze onderste div is alleen nodig om een scrollbalk te kunnen krijgen.

Binnen de onderste div staat een tweede div. Deze tweede div is veel hoger dan de buitenste div. En omdat de buitenste div overflow op auto heeft staan, levert dat een verticale scrollbalk op. Dit is de kleine verticale scrollbalk die je op het scherm ziet.

De binnenste div heeft een achtergrond-afbeelding. Het bovenste deel hiervan heeft dezelfde kleur als de achtergrond van de pagina en is even groot als het plaatje. Van het plaatje zie je bij het openen van de pagina dus niets, de achtergrond-afbeelding bedekt het volledig.

Het onderste deel van de achtergrond-afbeelding is volledig doorzichtig. Als dit boven het plaatje staat, is dat dus volledig zichtbaar.

Het middelste deel van de achtergrond-afbeelding verloopt van de kleur van de pagina langzaam naar volledig doorzichtig. Als je de binnenste div, en dus de achtergrond-afbeelding, scrolt, lijkt het plaatje hierdoor langzaam zichtbaar te worden.

Omdat het om een achtergrond-afbeelding gaat, wordt deze automatisch herhaald. Daardoor hoeft het plaatje maar 1 px breed te zijn en is het maar 179 byte groot.

De achtergrond-afbeelding is een png. Dat is ook gelijk de reden dat dit niet werkt in Internet Explorer 6: die browser kan niet overweg met 'n doorzichtige png. Bij Bekende problemen kun je lezen hoe je 't eventueel voor deze verzameling bugs en aberraties, die ten onrechte een browser wordt genoemd, werkend kunt krijgen.

Beschrijving van code en css

	div#header-buiten
	{
	    position: absolute;
	    right: 16px;
	    width: 100%;
	    height: 120px;
	    background: yellow;
	}

	div#header-binnen
	{
	    margin-left: 16px;
	    height: 120px;
	    text-align: center;
	}

div.binnen

De divs met class="binnen". Dit is de div met de png die voor het (on)zichtbaar maken zorgt.

height: 900px;

div.buiten of div.buiten-r, de divs waarbinnen deze div staat, zijn maar 126 px hoog en hebben overflow op auto staan. Door deze div zo hoog te maken, ontstaat daardoor een scrollbalk bij div.buiten of div.buiten-r.

Als ik die scrollbalk beweeg, wordt de inhoud van div.buiten of div.buiten-r gescrold, en dat is deze div. En dus de daarin zittende achtergrond-afbeelding, de png die voor het (on)zichtbaar maken zorgt.

Omdat een div normaal genomen vanzelf dezelfde breedte krijgt als z'n ouder, hoef ik geen breedte op te geven. De div wordt automatisch even breed als div.buiten of div.buiten-r (217 px) en dekt dus de hele afbeelding af.

background: url(058-pics/verloop.png)

De achtergrond-afbeelding. Ik gebruik hiervoor een png, want die heeft de mogelijkheid om meer of minder doorzichtig te zijn. De hoogte is 900 px en de breedte maar 1 px, waardoor hij heel klein (179 byte) kan zijn.

Een achtergrond-afbeelding wordt automatisch herhaald tot het element waar hij in staat is gevuld. In de hoogte is dat niet nodig omdat afbeelding en div even hoog zijn, maar in de breedte wel. Omdat de afbeelding wordt herhaald, is er geen enkele reden om hem breder dan 1 px, en daarmee groter in aantal bytes, te maken.

In werkelijkheid is deze afbeelding dus maar 1 px breed en 900 px hoog. Maar 'n afbeelding van 1 px breed is wat lastig te zien, dus ik heb 'm hier even opgeblazen. Het zwarte kadertje is er alleen maar omheen gezet om ook het doorzichtige deel van de afbeelding te kunnen laten zien.

De bovenste ongeveer 180 px (de hoogte van de af te dekken afbeelding) hebben dezelfde kleur als de pagina. De onderste ongeveer 180 px zijn volledig doorzichtig. Daartussenin verloopt de kleur van massief gelig naar volledig doorzichtig.

De code aanpassen aan je eigen ontwerp

• Als je dit voorbeeld gaat aanpassen voor je eigen site, houdt het dan in eerste instantie zo eenvoudig mogelijk. Ga vooral geen details invullen.

• Gebruik vooral geen FrontPage, Publisher of Word (alle drie van Microsoft). Deze programma's maken niet-standaard code die alleen goed te bekijken is in Internet Explorer. In alle andere browsers zie je grotendeels bagger, áls je al iets ziet.

  Publisher en Word zijn niet bedoeld om websites mee te maken. FrontPage is zwaar verouderd en wordt niet meer onderhouden door Microsoft. Als je beslist iets van Microsoft wilt gebruiken, schaf dan (voor honderden euro's) een nieuwer programma aan, dat zich wel aan de standaarden houdt.

  Maar het allerbeste is om gewoon zelf html, css, enz. te leren, omdat zelfs het allerbeste programma het nog steeds zwaar verliest van 'n op de juiste manier met de hand gemaakte pagina.

• Het beste kun je 'n site maken in Firefox. Als je 'n site maakt in Firefox, Opera, Safari of Google Chrome, is er 'n hele grote kans dat hij in alle browsers werkt. Als je in Internet Explorer begint, is dat niet zo. Dat heeft te maken met historische oorzaken (als je geïnteresseerd bent: zoek maar naar 'boxmodel' en 'probleem' of zo op internet, of naar 'quirks mode'). Ik geef de voorkeur aan Firefox, omdat er zoveel extensies (uitbreidingen) voor bestaan. De twee belangrijkste voor 't maken van sites zijn Web Developer en Firebug, maar er bestaan nog tientallen andere.

• Het allereerste dat je moet invoeren, is het doctype, vóór welke andere code dan ook. Een lay-out met een missend of onvolledig doctype ziet er totaal anders uit dan een lay-out met een geldig doctype. Wát er anders is, verschilt ook nog 'ns tussen de diverse browsers. Als je klaar bent en dan nog 'ns 'n doctype gaat invoeren, weet je vrijwel zeker dat je van voren af aan kunt beginnen met de lay-out.

  Geldige doctypes vind je op www.w3.org/QA/2002/04/valid-dtd-list.html.

  Gebruik het volledige doctype, inclusief de url, anders werkt het niet goed.

• Gebruik een 'strict' doctype of het doctype voor html 5. Deze zijn bedoeld voor nieuwe sites. Het transitional doctype is bedoeld voor al bestaande sites, niet voor nieuwe. Het transitional doctype staat talloze tags toe, die in html 5 zijn verboden. Deze tags worden al zo'n tien jaar afgeraden. Het transitional doctype is echt alleen bedoeld om de puinhoop van vroeger, toen niet volgens standaarden werd gewerkt, enigszins te herstellen.

  Het strict doctype staat verouderde tags niet toe. Daardoor kan met 'n strict doctype, of het nu html of xhtml is, probleemloos worden overgestapt naar html 5. Met een transitional doctype en het gebruik van afgekeurde tags kun je niet overstappen naar html 5. Je moet dan eerst alle verouderde tags verwijderen, wat echt ontzettend veel werk kan zijn.

• Als tweede voer je de charset in. Het beste kun je utf-8 nemen. Als je later van charset verandert, loop je 'n grote kans dat je alle aparte tekens als letters met accenten weer opnieuw moet gaan invoeren.
• Test vanaf het allereerste begin in zoveel mogelijk verschillende browsers in 'n aantal resoluties (schermgroottes). Onder het kopje Getest in kun je in deze uitleg vinden waar ikzelf op test. Ook van Internet Explorer kun je meerdere versies naast elkaar draaien. Je kunt daarvoor zoeken op internet en op de pagina met links staan onder de kopjes Gereedschap → Meerdere versies van Internet Explorer draaien en Gereedschap → Weergave testen 'n aantal links die daar ook bij kunnen helpen.
• Voor alle voorbeelden geldt: breng veranderingen stapsgewijs aan. Als je bijvoorbeeld foto's wilt laten weergeven, begin dan alleen met het veranderen van de namen van de foto's, zodat je eigen foto's worden weergegeven. Maakt niet uit als de maten niet kloppen en de teksten fout zijn. Als dat werkt, ga dan bijvoorbeeld de maten aanpassen. Dan de teksten. En controleer steeds of alles nog goed werkt.

• Als het om een lay-out of iets dergelijks gaat: zorg eerst dat header, kolommen, footer, menu, en dergelijke staan en bewegen zoals je wilt, en ga dan pas details binnen die blokken invullen. In eerste instantie gebruik je dus bijvoorbeeld 'n leeg blok voor waar uiteindelijk het menu komt te staan.

  Als je begint met allerlei details, is er 'n heel grote kans dat die de werking van de blokken gaan verstoren. Bouw eerst het huis, en ga dan pas de kamers inrichten. Als de blokken eenmaal werken zoals je wilt, zul je het gelijk merken als 'n toegevoegd detail als tekst of 'n afbeelding iets gaat storen. Daarvoor moet je natuurlijk wel regelmatig controleren in verschillende browsers of alles nog wel goed werkt.

  Je kunt de blokken tijdens het aanpassen opvullen met bijvoorbeeld <br />1<br />2<br />3 enz., tot ze de juiste hoogte hebben. Het is handig om aan het einde even iets toe te voegen als 'laatste', zodat je zeker weet dat er niet drie regels onderaan naar 't virtuele walhalla zijn verhuisd.

  Om de breedte te vullen kun je het best 'n kort woord als 'huis' duizend keer of zo herhalen. Ook hier is het handig om aan 't einde (en hier ook aan 't begin) 'n herkenningsteken te maken, zodat je zeker weet dat je de hele tekst ziet.

• Zolang je in grotere dingen zoals 'n lay-out aan 't wijzigen bent, zou ik je aanraden de verschillende delen een achtergrondkleur te geven. Je ziet dan goed waar 'n deel precies staat.
• Als je instellingen verandert in de style, doe er dan maar 1, hooguit 2 tegelijk. Als je er 17 tegelijk verandert moet je niet verbaasd zijn als je niet weet wat er is gebeurd. En als je 't niet meer terug kunt draaien.
• Marges, padding en border worden bij de hoogte en breedte van de inhoud opgeteld. Hier worden vaak fouten mee gemaakt. Als je bijvoorbeeld in een lay-out 'n border toevoegt aan een van de 'hoofdvakken' (header, footer, kolommen), dan wordt deze er dus bij opgeteld. Bij 'n border van 2 px rondom de linkerkolom wordt deze dus plotseling 4 px breder (2 aan beide kanten), en 4 px hoger. Zoiets kan je hele lay-out verstoren, omdat iets net te breed of te hoog wordt. Je moet dan elders iets 4 px kleiner maken. Dat zal vaak zo zijn: als je één maat verandert, zul je vaak ook 'n andere moeten aanpassen.
• In plaats van px kun je ook andere maten gebruiken, met name em. Voordeel van em is dat het door de gebruiker kan worden vergroot en verkleind, ook in Internet Explorer (andere browsers hebben meer mogelijkheden op dit gebied). Nadeel is dat het de lay-out sneller kan verstoren dan bijvoorbeeld px. Dit moet je gewoon van geval tot geval bekijken.

• Valideren, valideren, valideren en dan voor 't slapen gaan nog 'ns valideren.

  Valiwie???

  Valideren is het controleren van je (x)html en css op 'n hele serie fouten. Computers zijn daar vaak veel beter in dan mensen. Als je 300 keer <h2> hebt gebruikt en 299 keer </h2> vindt 'n computer die ene missende </h2> zonder enig probleem. Jij ook wel, maar daarna ben je misschien wel aan vakantie toe.

  Je kunt je css en (x)html zowel valideren als 't online staat, als wanneer 't nog in je computer staat. Web Developer ('n Firefox-extensie) heeft zelfs 'n mogelijkheid om de html voortdurend, bij elke wijziging, opnieuw te valideren. (Die mogelijkheid is er ook bij css, maar daar wordt altijd aangegeven dat 't valid is, wat je er ook aan onzin in zet. Maar als je in de balk op css klikt ga je naar de echte validator, en die controleert wel goed.)

  (x)html kun je valideren op: validator.w3.org

  css kun je valideren op: jigsaw.w3.org/css-validator

  Valideren kan helpen om gekmakende fouten te vinden. Valid code garandeert ook dat de weergave in verschillende browsers (vrijwel) hetzelfde is. En valid code is over twintig jaar ook nog te bekijken.

Toegankelijkheid en zoekmachines

Eventuele opmerkingen specifiek voor dit voorbeeld staan bij Opmerkingen.

Toegankelijkheid (accessibility in het Engels) is belangrijk voor bijvoorbeeld blinden die een spraakbrowser gebruiken, of voor motorisch gehandicapte mensen die moeite hebben met het bedienen van een muis. Een spider van een zoekmachine (dat is het programmaatje wat de site indexeert voor de zoekmachine) is te vergelijken met een blinde. Als je je site goed toegankelijk maakt voor gehandicapten, is dat dus gelijk goed voor een hogere plaats in een zoekmachine. Dus als je 't niet uit sociale motieven wilt doen, kun je 't uit egoïstische motieven doen.

(Op die plaats in de zoekmachine heb je maar beperkt invloed. De toegankelijkheid van je site is maar één van de factoren, maar zeker niet onbelangrijk.)

Als je bij het maken van je site al rekening houdt met toegankelijkheid, is dat nauwelijks extra werk. 't Is ongeveer te vergelijken met inbraakbescherming: doe dat bij 'n nieuw huis en 't is nauwelijks extra werk, doe 't bij 'n bestaand huis en 't is al snel 'n enorme klus.

Enkele tips die helpen bij toegankelijkheid:

• Gebruik altijd een alt-beschrijving bij een afbeelding. De alt-tekst is wat wordt gebruikt als afbeeldingen niet kunnen worden gezien (dat geldt dus ook voor zoekmachines). Als je iets wilt laten zien als je over de afbeelding hovert, gebruik daar dan het title-attribuut voor, niet de alt-beschrijving.
• Gebruik bij een link een title, waarin je omschrijft waar de link naar toe leidt.

• Accesskeys (sneltoetsen) kun je beter niet gebruiken, deze gaven te veel problemen omdat ze vaak dubbelop zijn met sneltoetsen voor de browser of andere al gebruikte sneltoetsen. Bovendien is voor de gebruiker meestal niet duidelijk welke toetsen het zijn.

  In de komende html 5 waren ze eerst niet toegestaan, maar inmiddels lijkt het erop dat ze toch worden toegestaan, maar op 'n andere manier dan in html 4.01. Ik ga ze zelf pas weer gebruiken als duidelijk is hoe ze gaan werken, en als ze beter zijn uitgedacht dan in html 4.01 het geval was, want bij een goede toepassing is het op zich een heel goed idee.

• Met behulp van de Tab-toets (of op 'n soortgelijke manier) kun je in de meeste browsers door de links lopen. Elke tab brengt je één link verder, Shift+Tab één link terug. Met behulp van tabindex kun je de volgorde aangeven waarin de Tab-toets werkt. Zonder tabindex wordt de volgorde van de code aangehouden, maar soms is een andere volgorde logischer.

• In het verleden werd vaak aangeraden de volgorde van de code aan te passen. Een menu bijvoorbeeld kon in de html onderaan worden gezet, terwijl het op het scherm met behulp van css bovenaan werd gezet. Inmiddels zijn screenreaders en dergelijke zo verbeterd, dat dit niet meer wordt aangeraden. De volgorde in de html kan tegenwoordig beter hetzelfde zijn als op het scherm, omdat het anders juist verwarrend kan werken.

  Een andere mogelijkheid is een zogenaamde skip-link: een link die je buiten het scherm parkeert met behulp van css, zodat hij normaal genomen niet te zien is. Zo'n link is wel zichtbaar te maken in speciale programma's zoals spraakbrowsers. Die link staat boven het menu en linkt naar de inhoud van de pagina, zodat mensen met één klik het hele menu kunnen passeren.

• Van oorsprong was html een taal om wetenschappelijke documenten weer te geven, pas later is hij gebruikt voor lay-out. Maar daar is hij dus eigenlijk nooit voor bedoeld geweest. Het gebruiken van html voor lay-out leidt tot enorme problemen voor gehandicapten en tot een lage plaats in zoekmachines.

  De html hoort alleen inhoud te bevatten, lay-out doe je met behulp van css. Die css moet in een extern stylesheet staan of, als hij alleen voor één bepaalde pagina van toepassing is, in de head van die pagina. Zoekmachines zijn ook niet dol op een oerwoud van inline-stijlen (dat zijn stijlen in de tag zelf: <div style="...">.)

• Breng een logische structuur aan in je document. Gebruik een <h1> voor de belangrijkste kop, een <h2> voor een subkop, enz. Spraakbrowsers en dergelijke kunnen van kopregel naar kopregel springen. En een zoekmachine gaat ervan uit dat <h1> belangrijke tekst bevat.

  Dit geldt voor al dit soort structuurbepalende tags.

  Als een <h1> te grote letters geeft, maak daar dan met behulp van je css 'n kleinere letter van, maar blijf die <h1> gewoon gebruiken. Op dezelfde manier kun je al dit soort dingen oplossen.

• Een table is fantastisch, maar alleen als die wordt gebruikt om een echte tabel weer te geven, niet als hij voor opmaak wordt misbruikt. In het verleden is dat op grote schaal gebeurd bij gebrek aan andere mogelijkheden. Een tabel is, als je niet heel erg goed oplet, volstrekt ontoegankelijk voor gehandicapten en zoekmachines. Het lezen van een tabel is ongeveer te vergelijken met het lezen van een krant van links naar rechts: niet per kolom, maar per regel. Dat gaat dus alleen maar goed bij een echte tabel zoals een spreadsheet. In alle andere gevallen garandeert 'n tabel 'n lagere plaats in een zoekmachine.

• Frames zijn een volstrekt verouderde techniek, die heel veel nadelen met zich meebrengt. <iframe>'s hebben voor een deel dezelfde nadelen. Eén van die nadelen is dat de verschillende frames voor zoekmachines, schermlezers, en dergelijke als los zand aan elkaar hangen, omdat ze los van elkaar worden weergegeven. Ze staan wel naast elkaar op het scherm, maar er zit geen verband tussen.

  Als je 'n stuk code vaker wilt gebruiken, zoals 'n menu dat op elke pagina hetzelfde is, voeg dat dan in met PHP of SSI. Dan wordt de pagina niet in de browser, maar al op de server samengesteld. Hierdoor zien zoekmachines, schermlezers, en dergelijke één pagina, net zoals wanneer je maar één pagina met html zou hebben geschreven.

• Geef de taal van het document aan, en bij woorden en dergelijke die afwijken van die taal de afwijkende taal met behulp van lang="..". Ik doe dat op mijn eigen site maar af en toe, omdat de tekst (en vooral de code) een mengsel is van Engels, Nederlands en eigengemaakte namen. Dit soort teksten is gewoon niet goed in te delen in een taal.
• Gebruik de tag <abbr> bij afkortingen. Doe dat de eerste keer op een pagina samen met de title-eigenschap: <abbr title="en dergelijke">e.d.</abbr>. Daarna kun je op dezelfde pagina volstaan met <abbr>e.d.</abbr>. Doe je dit niet, dan is er 'n grote kans dat 'n spraakbrowser e.d. uit gaat spreken als Ed, en 'n zoekmachine kan er ook geen chocola van maken.

• De spider van 'n zoekmachine, spraakbrowsers, en dergelijke kunnen geen plaatjes 'lezen'. Het is soms verbazingwekkend om te zien hoe veel, of eigenlijk: hoe weinig tekst er overblijft op een pagina als de plaatjes worden weggehaald. Het zelfde geldt voor die fantastisch mooie flash-pagina's, als daarbij geen voorzieningen voor dit soort programma's zijn aangebracht.

  Op Linux kun je met Lynx kijken hoe je pagina eruitziet zonder plaatjes en dergelijke, als echt alleen de tekst overblijft. Een installatie-programma voor Lynx op Windows is te vinden op csant.info/lynx.

  In Windows kun je ook het gratis programma WebbIE installeren. WebbIE laat de pagina zien, zoals een spraakbrowser en dergelijke hem zien. WebbIE is te downloaden vanaf www.webbie.org.uk.

  De Firefox-extensie Web Developer heeft de mogelijkheid om 'n pagina te bekijken zonder css en/of afbeeldingen.

  Ten slotte kun je je pagina nog online laten controleren op 'n behoorlijk aantal sites. Ik noem er hier enkele. Helaas zijn ze bijna allemaal Engelstalig.

  colorfilter.wickline.org Laat zien hoe een kleurenblinde de site ziet.

  wave.webaim.org Deze laat grafisch zien hoe de toegankelijkheid is. Heel erg duidelijk, maar bij grotere pagina's wordt 't al snel erg chaotisch.

  Omdat ze de uitleg van de icoontjes heel goed hebben weten te verstoppen, geef ik de link daarvan ook maar gelijk: wave.webaim.org/icons

Getest in

Laatst gecontroleerd op 27 december 2011.

(Internet Explorer 6 is voor het laatst gecontroleerd op 8 januari 2010. Op deze browser test ik niet meer. Maar omdat de code nauwelijks is veranderd, neem ik aan dat alles wat in dit voorbeeld over Internet Explorer 6 is geschreven, nog steeds geldig is.)

Dit voorbeeld is getest in Firefox, Opera, Safari, Google Chrome, Internet Explorer 6, 7, 8 en 9 in de resoluties 800x600, 1024x768, 1280x1024 en 1440x900. Steeds met de laatste versie van die browsers, omdat ik geen zin heb om rekening te houden met mensen die met zwaar verouderde browsers surfen. Dat is trouwens vragen om ellende, want updates van browsers hebben heel vaak met beveiligingsproblemen te maken. In de resoluties 1024x768, 1280x1024 en 1440x900 is ook in- en uitzoomen en een kleinere en grotere letter getest. Er is ingezoomd en vergroot tot zover de browser kan, maar niet verder dan tot 200%.

Eventuele problemen met betrekking tot zoomen en lettergrootte staan bij Bekende problemen.

Naast deze 'gewone' browsers is ook getest in Lynx, WebbIE, Jaws en Fangs Screen Reader Emulator. Lynx is een browser die alleen tekst laat zien en geen css gebruikt. WebbIE is een browser die gericht is op mensen met een handicap. Jaws is een screenreader, zoals die door blinden wordt gebruikt. Fangs Screen Reader Emulator is een extensie bij Firefox die de pagina laat zien zoals een screenreader hem ziet.

Als het voorbeeld in deze vier programma's toegankelijk is, zou het in principe toegankelijk moeten zijn in alle aangepaste browsers en dergelijke. En dus ook voor zoekmachines, want een zoekmachine is redelijk vergelijkbaar met een blinde. Eventuele opmerkingen over de toegankelijkheid van dit voorbeeld staan bij Opmerkingen.

Dit voorbeeld is niet getest op geschiktheid voor mobiele apparaten (hier worden geen laptop/notebook/netbook en dergelijke mee bedoeld, want die gedragen zich als een gewone desktopcomputer). Er wordt in veel voorbeelden css en/of html gebruikt, waar niet elk mobiel apparaat mee uit de voeten zal kunnen. En lang niet alles is geschikt voor schermen met een breedte van minder dan 800 px.

Dingen die problemen zouden kunnen opleveren, zijn onder andere een te grote breedte, het gebruik van (te veel) afbeeldingen en/of css en html die niet (volledig) wordt ondersteund, zoals :hover, float en position.

Onder Opmerkingen staat mogelijk nog wat meer over de geschiktheid van dit voorbeeld voor mobiele apparaten.

(Terzijde: de site zelf is zeker niet geschikt voor kleine mobieltjes. Dat gaat ook niet veranderen. Ik kan me namelijk niet voorstellen dat iemand zo masochistisch is 'n uitleg van tientallen schermen op 'n klein mobieltje te gaan lezen. Voor de site zelf is een minimale breedte van 800 px vereist.)

De html is gevalideerd met de validator van w3c, de css ook. Als om een of andere reden niet volledig gevalideerd kon worden, wordt dat bij Bekende problemen vermeld.

Nieuwe browsers test ik pas als ze uit het bèta-stadium zijn, omdat er anders 'n redelijke kans is dat ik 'n bug zit te omzeilen, die voor de uiteindelijke versie nog gerepareerd wordt. Dit voorbeeld is alleen getest in de hierboven met name genoemde browsers. Vragen over niet-geteste browsers kan ik niet beantwoorden, en het melden van fouten in niet-geteste browsers heeft ook geen enkel nut. (Melden van fouten, problemen, enz. in wel geteste browsers: graag!)

Wijzigingen

Alleen grotere wijzigingen worden hier vermeld, geen dingen als een link die is geüpdatet.

29 april 2009:

Nieuw opgenomen.

25 januari 2011:

• Deel van de code tot essentiële code gepromoveerd, omdat de afbeeldingen zonder die code niet goed stonden ten opzichte van de scrollbalk en dergelijke. Kennelijk bij het maken zitten slapen of zo.
• Tekst op tig plaatsen aangevuld en aangepast aan nieuwe ontwikkelingen.

Bekende problemen

Alle browsers.

Bij zoomen en/of 'n andere lettergrootte verschijnt hier en daar 'n enkel lijntje. Dat is het kadertje dat om de afbeelding staat. Dat is wel te voorkomen, maar dan ontstaan er kieren als je niet zoomt. Als je het kadertje weghaalt, verschijnt 'n heel klein randje van de afbeelding zelf, dus dat schiet ook niet op.

Eigenlijk zijn deze dingen nauwelijks storend te noemen. Soms lijkt het zelfs opzettelijk zo aangebracht te zijn, bijvoorbeeld als er alleen een lijntje onder de naam van de afbeelding verschijnt.

Omdat vrijwel elke browser hier op een of andere manier aan lijdt, maar geen van alle op dezelfde, is er geen beginnen aan om het per browser op te geven. Bovendien gebeurt het bijvoorbeeld soms bij 1x inzoomen, verdwijnt het bij 2x inzoomen en komt het weer terug bij 3x inzoomen. Meestal zie je trouwens helemaal geen lijntje.

Internet Explorer 6

Meer gedetailleerde info vind je bij Speciaal voor Internet Explorer 6.

• Omdat Internet Explorer 6 geen doorzichtige png kan weergeven, werkt dit niet in Internet Explorer 6. In deze browser zijn de afbeeldingen gewoon altijd zichtbaar.

  Als je dit toch werkend wilt krijgen in deze verouderde en onveilige browser, zoek dan naar 'pngfix' op internet. Persoonlijk zou ik het zo laten in de hoop dat dit soort dingen mensen stimuleert dit wanhoopsproduct zo snel mogelijk te dumpen.

• De afbeeldingen zijn voor deze browser min of meer op het scherm gepletterd. Omdat Internet Explorer 6 ook geen :first-child kent, zou je voor het positioneren voor deze browser 'n class moeten gebruiken. En daar had ik dus even geen zin in.

Internet Explorer 7

Dit heeft alleen met de plaatsing van de afbeeldingen te maken, niet met het (on)zichtbaar maken, dus niet met het eigenlijke voorbeeld.

Als de afbeeldingen door inzoomen (vergroten) niet meer naast elkaar in het browservenster passen, moeten ze twee aan twee onder elkaar worden gezet, zodat er geen horizontale scrollbalk ontstaat. Bij Internet Explorer 7 ontstaat wel 'n horizontale scrollbalk. Niets aan te doen, komt door de belabberde zoomfunctie van Internet Explorer 7. In Internet Explorer 8 werkt dit wel goed.